Hoofddoelstellingen sociaal akkoord niet gehaald

woensdag 20 april 2016

Drie jaar na het sluiten van het sociaal akkoord tussen werkgeversorganisaties, vakbonden en rijksoverheid blijkt dat de belangrijkste doelstellingen niet zijn gehaald. Het doel van de Wet werk en zekerheid was dat er meer vaste banen zouden komen. Trouw schreef op 12 april dat er echter sprake is van 48.000 mínder vaste banen. Ook in ons nieuwsartikel over het aantrekken van de werkgelegenheid komt deze ontwikkeling tot uitdrukking.

Méér flexibilisering

Deze ontwikkeling, waarbij er dus sprake is van méér flexibilisering in plaats van mínder, lijkt te maken te hebben met de verplichting voor werkgevers om mensen al na twee jaar in plaats van na drie jaar in vaste dienst te moeten nemen. Ook de ontslagvergoeding voor met name MKB bedrijven, die volgens arbeidsjuristen hoger is dan voorheen, zet vermoedelijk een rem op het aanstellen van vaste medewerkers. Verder speelt ook nog de opeenstapeling van kosten voor de sociale zekerheid een rol.

Versoepeling ontslagrecht

De versoepeling van het ontslagrecht was een tweede belangrijke doelstelling van het sociaal akkoord. Grotere bedrijven gingen meestal naar de kantonrechter voor een ontslagvergunning. Zij betaalden een hogere ontslagvergoeding, maar de procedure ging snel. MKB bedrijven vroegen meestal ontslag aan via het UWV en betaalden via deze langere route minder ontslagvergoeding.

KLEINE BEDRIJVEN BETALEN MEER

Met de invoering van de Wet werk en zekerheid is de ontslagvergoeding min of meer gelijk geworden voor grote, middelgrote en kleine bedrijven. Twee derde van alle werknemers in Nederland is werkzaam in het MKB. Voor al deze werknemers moet bij ontslag dus meer worden betaald. Voor de rest, de werknemers van grote bedrijven, wordt gemiddeld minder betaald.

INGEWIKKELDE ONTSLAGPROCEDURES

De ontslagprocedures zijn volgens arbeidsjuristen ingewikkelder en veeleisender geworden voor werkgevers. Van de bedoelde vereenvoudiging van de ontslagprocedure is dan ook geen sprake. Het ontslagdossier moet namelijk 100% compleet zijn voordat dit voorgelegd kan worden ter beoordeling. Dit vergt een zware inspanning van werkgevers.

Transitievergoeding of ontslagvergoeding?

En ander onderdeel van de Wet werk en zekerheid is de transitievergoeding. Deze transitievergoeding was bedoeld om mensen gemakkelijker van baan naar baan te laten gaan. Dit kan bijvoorbeeld door middel van outplacement of scholing. In de praktijk gaat het om een geldbedrag dat wordt vastgesteld op basis van het aantal dienstjaren. Dit bedrag moet binnen een maand na beëindiging van het dienstverband worden uitbetaald. De werknemer krijgt hiermee wel de financiële middelen maar niet de ondersteuning of instrumenten aangereikt om daadwerkelijk snel een andere baan te kunnen vinden.

Participatiewet

Het kabinet heeft met de sociale partners afgesproken dat er 125.000 banen bij gaan komen. In 2026 moeten daarvan 100.000 in het bedrijfsleven zijn gerealiseerd en 25.000 bij de overheid. Vooral de overheid lijkt achter te liggen op schema.

6000 ARBEIDSPLAATSEN

6000 van deze arbeidsplaatsen zijn gereserveerd voor mensen die niet zelfstandig in staat zijn in hun inkomen te voorzien. Het gaat hierbij om mensen uit de voormalige Wajong-regeling voor arbeidsgehandicapte jongeren, de Wet sociale werkvoorziening en de bijstand. Deze mensen vallen nu onder de nieuwe Participatiewet. Ook deze 6000 arbeidsplaatsen zijn nog niet volledig gerealiseerd.

NIET VOLDOENDE HOUVAST

Niet alleen het aantal beschikbaar gestelde vacatures is een knelpunt. Ook zijn de kwaliteiten van de mensen die voor de vacatures in aanmerking komen niet goed in kaart gebracht. Het hiervoor bestemde intakeformulier, dat ontwikkeld is door de sociale partners, biedt niet voldoende houvast om goed passende kandidaten aan te dragen voor de bestaande vacatures.

NOORDNIEUWS

Wim Plantinga is voor het jongste nummer van Noordnieuws, een uitgave van VNO-NCW Noord, geïnterviewd. In dit interview beschrijft hij een route om tóch aan goed passende kandidaten te komen.